Chế Độ Thai Sản – Cập Nhật Những Quy Định Mới Nhất
Chế độ thai sản là gì? Người lao động nữ và người lao động nam sẽ được hưởng chế độ thai sản như thế nào?
1. Chế độ thai sản là gì?
Chế độ thai sản được hiểu đơn giản là quyền lợi mà người lao động nữ được hưởng khi tham gia đủ BHXH nhất định khi mang thai, sinh con hoặc nhận con nuôi dưới 6 tháng tuổi.
2. Quy định hưởng chế độ thai sản mới nhất
2.1. Điều kiện hưởng chế độ thai sản của người lao động
– Theo pháp luật quy định “người lao động nữ đóng BHXH từ đủ từ 6 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con hoặc nhận con nuôi” sẽ đủ điều kiện hưởng chế độ thai sản.
– Theo pháp luật quy định “người lao động nữ đã đóng BHXH từ đủ 12 tháng trở lên mà khi mang thai phải nghỉ việc để dưỡng thai theo quy định của cơ sở khám chữa bệnh có thẩm quyền thì phải đóng bảo hiểm xã hội từ đủ 3 tháng trở lên trong thời gian 12 tháng trước khi sinh con” mới đáp ứng đủ điều kiện để hưởng chế độ thai sản.
2.2. Chế độ thai sản nữ
– Thời gian được nghỉ thai sản đối với nữ do pháp luật quy định là trước và sau sinh con là 6 tháng. Đối với trường hợp người lao động nữ sinh đôi trở lên thì tính từ con thứ hai trở đi, cứ mỗi con, lao động nữ sẽ được nghỉ thêm 1 tháng nữa.
– Thời gian nghỉ thai sản trước khi sinh không vượt quá 2 tháng
– Mức hưởng chế độ thai sản của lao động nữ được pháp luật quy định là một tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 6 tháng trước khi nghỉ thai sản.
– Thời gian nghỉ thai sản đối với lao động nữ sau sinh con mà con chết được pháp luật quy định như sau:
- Trường hợp con dưới 2 tháng tuổi bị chết thì người mẹ sẽ được nghỉ việc 4 tháng tính từ ngày sinh con
- Nếu con từ 2 tháng tuổi trở lên bị chết thì lao động nữ sẽ được nghỉ việc 2 tháng tính từ ngày con chết, tuy nhiên thời gian nghỉ thai sản không được vượt quá trước và sau sinh con là 6 tháng.
- Thời gian này sẽ không bị tính vào thời gian nghỉ việc riêng theo pháp luật quy định
– Mức hưởng chế độ thai sản của lao động nữ trong trường hợp này một tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 6 tháng trước khi nghỉ việc để nghỉ thai sản.
2.3. Chế độ thai sản cho nam
– Người lao động nam đang đóng bảo hiểm xã hội khi vợ sinh con sẽ được hưởng chế độ thai sản như sau:
+ Nghỉ 5 ngày làm việc
+ Nghỉ 7 ngày làm việc khi vợ sinh con phải phẫu thuật hoặc sinh con dưới 32 tuần tuổi
+ Trong trường hợp vợ sinh đôi thì lao động nam được nghỉ 10 ngày làm việc, nếu sinh ba trở lên thì mỗi con người lao động nam sẽ được nghỉ thêm 3 ngày nữa
+ Trong trường hợp lao động nam có vợ sinh đôi trở lên mà phải phẫu thuật được nghỉ 14 ngày làm việc
Thời gian nghỉ việc để hưởng chế độ thai sản của lao động nam sẽ được tính trong khoảng thời gian 30 ngày đầu kể từ ngày vợ sinh con
– Mức hưởng chế độ thai sản đối với lao động nam là một tháng bằng 100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 6 tháng trước khi nghỉ việc để nghỉ thai sản.
– Trong trường hợp người lao động vẫn chưa đóng đủ 6 tháng thì mức hưởng chế độ thai sản là mức bình quân tiền lương tháng của các tháng đã đóng bảo hiểm xã hội trước đó.
– Mức hưởng chế độ thai sản một ngày đối với trường hợp lao động nam có vợ sinh con trong vòng 30 ngày tính từ ngày sinh bằng mức hưởng chế độ thai sản theo tháng chia cho 24 ngày. Theo đó, ta có công thức tính tiền thai sản như sau:
Tiền thai sản = số ngày nghỉ x (100% mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 6 tháng trước khi nghỉ chia cho 24)
2.4. Tự đóng bảo hiểm để hưởng chế độ thai sản
Theo pháp luật quy định, người lao động tham gia bảo hiểm xã hội tự nguyện không thuộc đối tượng được hưởng chế độ thai sản. BHXH tự nguyện chỉ chi trả chế độ thai sản cho 2 chế độ đó là tử tuất và hưu trí.
3. Cách tính hưởng chế độ thai sản
Ta có ví dụ như sau: Chị X sinh con vào ngày 16/3/2020, chị có quá trình đóng bảo hiểm xã hội như sau:
- Từ tháng 10/2019 – 1/2020 (tháng) đóng bảo hiểm xã hội với mức lương là 5 triệu đồng/tháng
- Từ tháng 2/2020 – 3/2020 (2 tháng) đóng bảo hiểm xã hội với mức lương là 6 triệu 500 ngàn đồng/tháng
- Mức bình quân tiền lương tháng đóng bảo hiểm xã hội của 6 tháng liền kề trước khi nghỉ việc của chị X sẽ được tính như sau:
((5 x 4) + (6,5 x 2))/6=5,5 triệu đồng/tháng
Số tiền hưởng chế độ thai sản trong thời gian sinh con của chị X sẽ là: 5,5 x 6= 33 triệu đồng/tháng
4. Hồ sơ, thủ tục hưởng chế độ thai sản
4.1. Hồ sơ hưởng chế độ thai sản gồm những gì?
– Trường hợp lao động nữ sinh con thì cần chuẩn bị hồ sơ sau để được hưởng chế độ thai sản:
+ Bản sao giấy khai sinh hoặc bản sao giấy chứng sinh hoặc trích lục khai sinh
– Trường hợp con chết sau khi sinh thì cần chuẩn bị hồ sơ sau:
+ Bản sao giấy chứng tử hoặc bản sao giấy báo tử hoặc trích lục khai tử
+ Nếu con chưa được cấp giấy chứng sinh thì có thể sử dụng tóm tắt/trích sao hồ sơ bệnh án hoặc giấy ra viện của người mẹ thể hiện con chết
– Trường hợp lao động nữ đi khám thai, sẩy thai, thai chết lưu, nạo, hút thai hoặc phá thai bệnh lý, thực hiện biện pháp tránh thai thì cần chuẩn bị những hồ sơ như sau:
+ Đối với trường hợp điều trị nội trú: bản sao giấy ra viện, nếu chuyển tuyến khám, chữa bệnh trong quá trình điều trị thì thêm bản sao giấy chuyển viện hoặc giấy chuyển tuyến
+ Đối với trường hợp điều trị ngoại trú thì phải có giấy chứng nhận nghỉ việc hưởng BHXH hoặc bản sao giấy ra viện theo chỉ định của y bác sĩ điều trị cho nghỉ thêm sau khoảng thời gian điều trị nội trú.
4.2. Thủ tục hưởng chế độ thai sản
– Bước 1: Nộp hồ sơ lên cơ quan BHXH hoặc doanh nghiệp nơi người lao động đang làm việc
– Bước 2: Nhận kết quả giải quyết chế độ thai sản
4.3. Thời gian giải quyết chế độ thai sản
Thời hạn giải quyết là:
+ Tối đa 6 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ từ doanh nghiệp
+ Tối đa 3 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ từ người lao động