Phân Luồng Hải Quan Là Gì? Ý nghĩa luồng đỏ, luồng vàng, luồng xanh

25/03/2024

Doanh nghiệp xuất nhập khẩu khi làm thủ tục hải quan sẽ cần truyền tờ khai hải quan lên phần mềm khai hải quan phổ biến nhất hiện nay là phần mềm Vnaccs/ecus. Sau khi truyền dữ liệu, hải quan sẽ trả lại kết quả phân luồng.

Việc phân luồng hải quan sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình, kết quả thông quan của doanh nghiệp. Vì vậy, làm nghề xuất nhập chắc chắn chúng ta phải nắm trong lòng bàn tay về phân luồng hải quan là gì?

1. Phân Luồng Hải Quan Là Gì?

Phân luồng hải quan là một trong những thủ tục và hình thức hữu hiệu nhằm hỗ trợ Cơ quan Hải Quan thực hiện việc giám sát, kiểm tra và quản lý hàng hóa xuất nhập khẩu vào Việt Nam.

Phân luồng hải quan cũng là một khâu quan trọng trong việc làm thủ tục hải quan thông quan cho lô hàng xuất nhập khẩu.

Phân luồng hải quan tiếng anh là gì?

Phân luồng hải quan cũng có nghĩa là phân luồng tờ khai trong tiếng Anh là

Phân luồng tờ khai (tiếng Anh: Selectivity of customs declaration form) là một khâu quan trọng trong việc làm thủ tục hải quan thông quan cho lô hàng xuất nhập khẩu.

Hải quan phân luồng hải quan chia thành 3 luồng: luồng đỏ, luồng xanh, luồng vàng. Vậy Luồng đỏ hải quan là gì, luồng vàng hải quan là gì & luồng xanh hải quan là gì?

2. Vì Sao Cần Phân Luồng Hải Quan

Việc phân luồng hải quan có ý nghĩa rất lớn đối với hoạt động xuất nhập khẩu hàng hóa:

Phân loại hàng hóa hiện nay chia ra 3 luồng: Luồng xanh, luồng vàng và luồng đỏ.

Phân luồng hải quan bằng ba màu sắc xanh, vàng, đỏ giống như đèn tín hiệu giao thông. Cũng có thể hình dung việc phân luồng hàng hóa giống như việc điều tiết giao thông, màu xanh thì được đi không cần dừng lại, màu vàng thì đi chậm lại, màu đỏ thì dừng.

Tương tự như vậy, mức độ kiểm tra và cảnh giác của cơ quan kiểm soát như hải quan cũng sẽ tăng dần từ luồng xanh, luồng vàng và đến luồng đỏ là mức độ kiểm soát hàng hóa cao nhất. Vì vậy, việc thông quan hàng hóa đối với luồng đỏ thực chất cũng sẽ được kiểm tra nghiêm ngặt hơn, cụ thể là kiểm tra thực tế hàng hóa & kiểm tra bộ chứng từ theo quy định.

Ngoài ra, việc phân luồng hải quan nhằm mục đích chính đó chính là để đảo đảm phù hợp yêu cầu quản lý chặt chẽ, chống buôn lậu, gian lận, đồng thời cũng là tạo thuận lợi thương mại đối với doanh nghiệp chấp hành đúng quy định & doanh nghiệp ưu tiên

Xem thêm: Hàng consol là gì? Co-loading, co-loader là gì?

Quy trình xuất khẩu hàng FCL (full container loading)

OPS Là Gì? Mô Tả Công Việc Nhân Viên Hiện Trường Xuất Nhập Khẩu

3. Các Luồng Hải Quan

Luồng xanh

Luồng xanh thường rời vào các doanh nghiệp chấp hành tốt các quy định của pháp luật về Hải quan, miễn kiểm tra chi tiết hồ sơ và miễn kiểm tra chi tiết hàng hóa.

Trường hợp này thể hiện rằng doanh nghiệp thực hiện tốt các quy định pháp luật của nhà nước về hải quan, doanh nghiệp được miễn kiểm tra chi tiết chứng từ và miễn kiểm chi tiết hàng hoá của doanh nghiệp. Thông thường thì các hàng xuất đi đều đặn vào luồng xanh khá nhiều.

Hàng hóa xuất/nhập khẩu được chấp nhận thông quan từ nguồn thông tin khai hải quan điện tử. Hàng hóa được miễn kiểm tra chi tiết hồ sơ và miễn kiểm tra thực tế, đồng thời đi thẳng đến bước 4-Thu lệ phí và đóng dấu, sau đó tiến hành phúc tập hồ sơ.

Luồng xanh là luồng được nhiều doanh nghiệp trông mong nhất. Khi tờ khai được phân luồng xanh thời gian thông quan rất nhanh (thông thường đóng thuế xong thì lô hàng sẽ trực tiếp được thông quan) . Từ đó rút ngắn được chi phí lưu kho, chi phí logistics cho doanh nghiệp và đẩy nhanh được tốc độ lấy hàng

Luồng vàng

Luồng vàng là Hải quan kiểm tra hồ sơ nhưng không phải kiểm tra chi tiết hàng hóa.

Theo quy định, miễn kiểm tra thực tế hàng hóa đối với các hàng hóa xuất nhập khẩu của chủ hàng chấp hành tốt pháp luật về Hải quan, máy móc, thiết bị thuộc diện miễn thuế của dự án đầu tư trong và ngoài nước, hàng hóa từ nước ngoài đưa vào khu Thương mại tự do, hàng hóa thuộc các trường hợp đặc biệt do Thủ tướng Chính phủ quyết định.

Nếu hệ thống xử lý dữ liệu hải quan điện tử cho ra kết quả phân luồng là Luồng vàng, hàng hóa phải được kiểm tra chi tiết hồ sơ (Chứng từ giấy), nhưng miễn kiểm tra chi tiết hàng hóa. Sau khi việc kiểm tra được tiến hành tại bước 2, nếu không phát hiện thêm bất kỳ vi phạm nào, quá trình thông quan sẽ chuyển tới bước 4, tương tư như Luồng xanh.

Trong trường hợp này hải quan sẽ áp dụng Điều 11, Nghị định 154/2005/NĐ – CP.

Doanh nghiệp được miễn kiểm tra chi tiết thực tế đối với một số mặt hàng trong các trường hợp sau:

– Doanh nghiệp chấp hành tốt luật pháp về hải quan.

– Hàng xuất khẩu (ngoại trừ những hàng xuất khẩu được làm từ nguyên liệu nhập khẩu và hàng hoá xuất khẩu có điều kiện theo chính sách quản lý xuất khẩu hàng hoá.)

– Các loại máy móc thiết bị có giá trị tạo tài sản cố định được miễn thuế như dự án đầu tư nước ngoài và đầu tư trong nước.

– Hàng hoá từ nước ngoài được đưa và khu thương mại tự do, kho ngoại quan, cảng trung chuyển, hàng quá cảnh hay trường hợp cứu trợ khẩn cấp theo quy định của pháp luật tại khoản 1 Điều 35 Luật Hải Quan, ngoài ra còn có những hàng hoá như dùng trong an ninh quốc phòng, hàng viện trợ nhân đạo, hàng hoá tạm nhập – tái xuất có thời hạn tại Điều 30,31,32 và 37 của Nghị định 154/2005/NĐ-CP

– Hàng hoá thuộc diện đặc biệt như hàng do Thủ tướng quyết định

– Ngoài ra trong Nghị định còn nêu ra rất mơ hồ là hàng hoá không thuộc diện trên nhưng khi phân tích thông tin cho thấy không có khả năng vi phạm (?). Tham khảo Điều 11

Luồng đỏ

Luồng đỏ là Hải quan kiểm tra chi tiết hồ sơ & tiến hành kiểm tra chi tiết hàng hóa với các mức độ kiểm tra thực tế lô hàng.

Trường hợp Lệnh quyết định hình thức cho kết quả phân luồng là đỏ, cơ quan hải quan tiến hành kiểm tra chi tiết hồ sơ đồng thời kiểm tra chi tiết hàng hóa.

Có 3 mức độ kiểm tra thực tế (Theo Thông tư 112/2005/TT-BTC):

+ Mức 1: Kiểm tra toàn bộ lô hàng

+ Mức 2: Kiểm tra thực tế 10% lô hàng, nếu không phát hiện vi phạm thì kết thúc kiểm tra, nếu phát hiện vi phạm thì tiếp tục kiểm tra cho tới khi kết luận được mức độ vi phạm.

+ Mức 3: Kiểm tra thực tế 5% lô hàng, nếu không phát hiện vi phạm thì kết thúc kiểm tra, nếu phát hiện vi phạm thì tiếp tục kiểm tra cho tới khi kết luận được mức độ vi phạm.

Một số trường hợp, chẳng hạn như sau khi máy tính xác định được hình thức, mức độ kiểm tra, nhưng cán bộ/nhân viên hải quan xét thấy việc xác định của máy tính là chưa chính xác (Do thông tin về các quy định, chính sách hàng hóa tại thời điểm làm thủ tục chưa được cập nhật đầy đủ), cán bộ công chức hải quan sẽ đề xuất Lệnh hình thức và mức độ kiểm tra khác phù hợp hơn, việc phân luồng sẽ được ghi nhận lại (Có ghi rõ lý do điều chỉnh), sau đó chuyển cho lãnh đạo Chi cục Hải quan xem xét và quyết định.

»» Tham khảo: Những Lỗi Thường Gặp Khi Khai Báo Hải Quan Điện Tử

4. Làm Thế Nào Để Doanh Nghiệp Được Phân Luồng Xanh Hải Quan

Làm thế nào để doanh nghiệp được phân luồng xanh hải quan là thắc mắc của rất nhiều doanh nghiệp khi truyền tờ khai thường xuyên bị rơi vào luồng vàng hoặc luồng đỏ. Luồng xanh khiến doanh nghiệp xử lý thủ tục hải quan nhanh gọn, dễ dàng hơn, nên cũng dễ hiểu khi các doanh nghiệp đều muốn tờ khai rơi vào luồng xanh.

Có rất nhiều yếu tố quyết định đến việc phân luồng hải quan, tuy nhiên theo quy định, những Doanh Nghiệp chấp hành quy định tốt trong thời gian 1 năm trở lên và đạt được các tiêu chí như dưới đây có khả năng cao sẽ được phân luồng xanh

– Doanh nghiệp không có hành vi vi phạm về hải quan và thuế.

– Doanh nghiệp không có tình trạng truyền sửa và hủy tờ khai.

– Doanh nghiệp có thái độ tích cực, hợp tác với hải quan.

– Cập nhật thông tin doanh nghiệp tới cơ quan hải quan.

– Nâng mức doanh nghiệp thành doanh nghiệp ưu tiên (việc này không phải doanh nghiệp nào cũng có thể làm được).

Doanh nghiệp cần lưu ý, việc phân luồng được thực hiện 1 cách tự động dựa trên hệ thống Hải quan điện tử. Hải quan sẽ đưa ra nhiều tiêu chí đánh giá khác nhau cho từng doanh nghiệp khác nhau, các mặt hàng có nguy cơ rủi ro về giá, các mặt hàng cần kiểm tra chuyên ngành để tiến thành phân luồng cụ thể. Vì vậy cũng không thể chắc chắn truyền tờ khai sẽ được phân luồng xanh, việc này cần đợi kết quả từ phía Hải quan.

5. Lưu Ý Về Quy Định Phân Luồng Hải Quan

Sau khi phân luồng, nếu doanh nghiệp rơi vào luồng vàng hoặc luồng đỏ sẽ phải tiến hành kiểm hóa. Nếu như trong quá trình kiểm hóa phát hiện vi phạm thì tùy mức độ mà xử phạt doanh nghiệp. Ví dụ như phạt tiền, bị cơ quan Hải quan tịch thu hàng hóa, doanh nghiệp bị cấm xuất nhập hàng, vi phạm về luật Hải quan, bị luồng đỏ các hồ sơ sau này,…

Việc ước lệ các luồng bằng ba màu sắc cho thấy các cảnh báo quen thuộc trong đời sống đã được vận dụng vào Hải quan. Những hàng hóa tuân thủ đúng các quy định của cơ quan Hải quan sẽ được thông quan nhanh chóng ở các chặn màu Xanh (Luồng xanh) và chặn màu Vàng (Luồng Vàng), hàng hóa có nhiều dấu hiệu vi phạm sẽ bị chặn lại ở luồng đỏ với các hàng rào kiểm định và thủ tục thông quan khắt khe.

6. Phân luồng tờ khai hải quan – Những vấn đề cần biết

Thời điểm thông báo kết quả phân luồng tờ khai hải quan

Khi truyền tờ khai hải quan, doanh nghiệp cần lưu ý về thời điểm hải quan thông báo kết quả phân luồng. Thời điểm thông báo kết quả phân luồng tờ khai Hải quan đã được quy định tại Khoản 8 Điều 1 Thông tư 39/2018/TT-BTC sửa đổi Thông tư 38/2015/TT-BTC quy định về thủ tục hải quan; kiểm tra, giám sát hải quan; thuế xuất khẩu, thuế nhập khẩu và quản lý thuế đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu do Bộ trưởng Bộ Tài chính ban hành, theo đó thì pháp luật nước ta quy định cụ thể rằng:

Tờ khai hải quan được Cơ quan Hải quan thông báo kết quả phân luồng ngay sau khi Hệ thống xử lý dữ liệu điện tử hải quan tiếp nhận, kiểm tra, đăng ký thông tin trên tờ khai hải quan.
Kết quả phân luồng hải quan cũng sẽ có ngay khi hệ thống xử lý dữ liệu tiếp nhận các thông tin trên tờ khai hải quan.

Luồng “Siêu xanh” là gì?

Thực tế làm hàng hóa xuất nhập khẩu tại Việt Nam bạn vẫn nghe tới những khái niệm phân luồng “ siêu xanh” áp dụng với những doanh nghiệp có đóng góp GDP lớn cho nền kinh tế quốc dân như: Samsung, HuynDai, Canon…. hoặc việc “bẻ luồng” cũng hoàn toàn có thể nếu hải quan nghi ngờ hàng hóa của bạn nằm trong danh mục cấm xuất nhập khẩu. Dù nhận kết quả phân luồng xanh, vàng thì hàng hóa của doanh nghiệp vẫn sẽ bị kiểm hóa một phần hoặc toàn bộ, yêu cầu xuất trình giấy tờ là việc bình thường.