Tài liệu kế toán cho sinh viên
Tài liệu kế toán cho sinh viên

Lương Net và Gross: Người lao động đã phân biệt được chưa?

20/12/2024

Lương Net và Gross là hai loại lương mà chủ doanh nghiệp chi trả cho người lao động. Tuy nhiên, liệu người lao động đã biết phân biệt giữa hai loại lương này chưa? Nên lựa chọn lương Net hay Gross khi tìm việc? Cách tính lương từng loại ra sao? Mời quý độc giả cùng theo dõi để biết thêm chi tiết!

Lương Net và Gross
Lương Net và Gross

1. Khái niệm lương gross và net?

Lương gross là tổng tất cả thu nhập của người lao động gồm các khoản đóng bảo hiểm và thuế. Lương net là số tiền thực nhận của người lao động khi đã trừ đi các khoản đóng bảo hiểm và thuế. Việc nhận lương gross hay lương net sẽ phụ thuộc vào nhu cầu và mong muốn của người lao động.

Lương Gross là gì?
Lương Gross là gì?

Lương Gross là tổng lương tháng của người lao động gồm lương cơ bản, phụ cấp lương, trợ cấp, hoa hồng,… và gồm cả tiền đóng bảo hiểm và tiền thuế TNCN (nếu có) của người lao động.
Với câu hỏi lương Gross là gì thì nói một cách đơn giản, khi được trả lương theo Gross, điều này đồng nghĩa với người lao động được trả lương gộp bao gồm các khoản chi phí như Bảo hiểm xã hội (BHXH), Bảo hiểm Y tế (BHYT), Bảo hiểm thất nghiệp (BHTN), thuế TNCN. Các khoản này, người lao động sẽ phải tự đóng theo tỷ lệ trích từ tiền lương và thù lao lao động hằng tháng.

Ví dụ cụ thể:

Anh H được trả lương Gross là 10 triệu đồng/ tháng theo thỏa thuận của hợp đồng lao động. Theo đó, anh H phải trích đóng 10,5% tổng lương nhận để đóng cho các khoản sau:

  • Số tiền đóng cho BHXH = 8% x 10.000.000 = 800.000 đồng
  • Số tiền đóng cho BHYT = 1.
    5% x 10.000.000 = 150.000 đồng
  • Số tiền đóng cho BHTN = 1% x 10.000.000 = 100.000 đồng
    Vậy, số tiền anh H thực nhận mỗi tháng = 10.000.000 – 800.000 – 150.000 – 100.000 = 8.950.000 đồng.

Lương Net là gì? Lương net là tiền lương người lao động thực nhận từ đơn vị, người sử dụng lao động trả mỗi tháng sau khi trừ tiền đóng bảo hiểm và tiền thuế TNCN. Như vậy, lương Net chính là tiền lương thực nhận hay thu nhập sau thuế của người lao động có thể nhận được.

2. Phân biệt lương Gross và lương Net

Khi người sử dụng lao động trả lương Net, các khoản BHXH, BHYT và thuế TNCN đã được trích đóng kèm cho người lao động. Theo đó, mức lương Net chính là khoản chi phí cuối cùng mà người lao động nhận được. Ngược lại, người lao động nhận lương Gross phải có nghĩa vụ trích đóng các khoản bảo hiểm và thuế TNCN theo quy định.

Phân biệt lương Gross và lương Net
Phân biệt lương Gross và lương Net

2.1 Sự khác nhau phân biệt giữa lương Gross và lương Net

Các yếu tố Lương Gross Lương Net
Khái niệm Tổng thu nhập hằng tháng, bao gồm các khoản như phụ cấp lương, trợ cấp, tiền hoa hồng, bảo hiểm và thuế TNCN Tổng thu nhập thực nhận hằng tháng sau khi đã được trừ hết tất cả các loại chi phí bảo hiểm, thuế TNCN
Mức đóng bảo hiểm và các khoản Trích 10,5% tổng lương nhận, bao gồm:

 

– BHXH: 8,5%;

– BHYT: 1,5%

– BHTN: 1%

 Không trích đóng
Ưu điểm – Người lao động có thể chủ động tính được mức lương trong 1 tháng làm việc.

 

– Được bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp.

– Người lao động không bị phụ thuộc nhiều vào người sử dụng lao động.

– Cải thiện được năng suất và chất lượng lao động.

 – Người lao động chỉ cần nhận đủ số tiền lương theo quy định trong hợp đồng.

 

– Doanh nghiệp, chủ sở hữu lao động dễ dàng quản lý số lượng lao động cũng như quy mô lao động.

– Doanh nghiệp có thể giảm bớt các chi phí khi phát triển.

– Người lao động được hưởng trọn vẹn tiền lương hằng tháng, không cần bận tâm các khoản phát sinh.
Nhược điểm – Người lao động phải nắm rõ công thức tính và cập nhật thường xuyên các khoản lệ phí.

 

– Doanh nghiệp dễ gặp các khó khăn trong quá trình quản lý quy mô, số lượng lao động, thực hiện các báo cáo tài chính hằng năm và các chính sách.

 – Doanh nghiệp phải đảm nhận toàn bộ trách nhiệm trong việc đóng các khoản phí bảo hiểm.

 

– Mức đóng và mức hưởng cũng bị thấp đi.
Chủ thể Lương Gross được người lao động ưa chuộng hơn Lương Net được bên sử dụng lao động chú ý hơn.

Theo đó, người lao động có thể dựa vào các yếu tố giữa hai loại lương để phân biệt. Hai hình thức lương này tuy không giống nhau nhưng lại có mối quan hệ vô cùng mật thiết. Mối liên hệ này sẽ được trình bày ở phần dưới.

2.2 Mối liên hệ giữa lương Gross và lương Net

Theo đó, mối liên hệ giữa lương Net và lương Gross là:

Lương Net = Lương Gross – Tiền đóng BHXH – Tiền đóng BHYT – Tiền đóng – Tiền đóng BHTN – thuế TNCN

Ví dụ: Chị Huỳnh, nhân viên bán hàng cho công ty AX, nhận mức lương gross là 25 triệu đồng/tháng. Để tính toán lương thực nhận, chúng ta cần trừ đi các khoản đóng bảo hiểm và thuế thu nhập cá nhân (TNCN) nếu có.

Các khoản đóng bảo hiểm được tính như sau:

  • Bảo hiểm xã hội: 25 triệu đồng x 8% = 2 triệu đồng
  • Bảo hiểm thất nghiệp: 25 triệu đồng x 1% = 250 nghìn đồng
  • Bảo hiểm y tế: 25 triệu đồng x 1,5% = 375 nghìn đồng
    Tổng số tiền chị Huỳnh phải trích để đóng các loại bảo hiểm bắt buộc/tháng là: 2 triệu đồng + 250 nghìn đồng + 375 nghìn đồng = 2,625 triệu đồng

Đối với thuế TNCN, nếu chị Huỳnh có 01 người phụ thuộc và không đóng góp từ thiện, thuế TNCN trong tháng của chị Huỳnh được tính như sau: Thu nhập chịu thuế của chị Huỳnh: 25 triệu đồng

  • Giảm trừ gia cảnh bản thân: 11 triệu đồng
  • Giảm trừ gia cảnh cho 01 người phụ thuộc: 4,4 triệu đồng
  • Các khoản bảo hiểm bắt buộc: 2,625 triệu đồng = Thu nhập tính thuế của chị Chi: 25 triệu đồng – 11 triệu đồng – 4,4 triệu đồng – 2,625 triệu đồng = 6.975 triệu đồng.
    Nếu chị Huỳnh ký hợp đồng lao động trên 03 tháng, thuế thu nhập cá nhân của chị Huỳnh được tính theo biểu lũy tiến từng phần. Thu nhập tính thuế của chị Huỳnh là 6.975 triệu đồng, nằm trong bậc 2 với thuế suất là 10%.

Do đó, tiền thuế TNCN chị Chi phải đóng là: 6.975 triệu đồng x 10% = 697.500 đồng.

Cuối cùng, số tiền chị Huỳnh thực nhận mỗi tháng là: 25 triệu đồng – 2,625 triệu đồng – 697.500 đồng = 21.677.500 đồng.

3. Nên chọn lương Net hay lương Gross khi tìm việc?

Nên nhận lương gross hay net? Việc lựa chọn lương Gross hay Net hoàn toàn không ảnh hưởng đến mức lương cuối cùng. Thông qua bảng phân biệt phía trên, các ưu nhược điểm của từng loại hình đều được nêu rõ, cụ thể. Do đó, tùy thuộc vào mong muốn mà người lao động có thể lựa chọn nhận hình thức lương với doanh nghiệp.

Nên lựa chọn lương Net hay lương Gross?
Nên lựa chọn lương Net hay lương Gross?

Tuy nhiên, người lao động nên lựa chọn nhận lương Gross bởi các quy định cụ thể về trách nhiệm đóng BHXH, BHTN và BHYT bởi pháp luật hiện hành. Trong trường hợp gặp các vấn đề như tai nạn lao động, thất nghiệp hoặc thai sản, người lao động vẫn được hưởng các quyền lợi trên mức lương Gross theo thỏa thuận.

Khi nhận lương Gross, người lao động có thể xác định được năng lực của bản thân thông qua mức lương. Tuy nhiên, người lao động có thể cảm thấy hụt hẫng khi lương thực nhận ít hơn sau khi trừ đi các khoản cần đóng. Ngược lại, nếu nhận lương net, người lao động sẽ nhận được số tiền như thỏa thuận ban đầu do doanh nghiệp đã khấu trừ và tính toán chi trả.

4. Cách tính lương thực nhận từ lương Gross chuẩn nhất

Trong môi trường kinh doanh đang ngày càng phát triển và phức tạp, việc tính toán lương thực từ lương gross đang trở thành một thách thức lớn đối với nhiều doanh nghiệp và cá nhân. Điều này không chỉ đòi hỏi sự hiểu biết sâu rộng về các quy định pháp lý và thuế, mà còn yêu cầu sự tỉ mỉ và chính xác để đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong quá trình thanh toán lương.

Cách tính lương thực nhận từ lương Gross chuẩn nhất
Cách tính lương thực nhận từ lương Gross chuẩn nhất

4.1 Lương Gross đóng bảo hiểm bao nhiêu?
Căn cứ theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017, người lao động sẽ phải trích 10,5% trên tổng tiền lương thỏa thuận trong hợp đồng lao động. Khoản trích này sẽ được đóng vào quỹ BHXH, BHYT, BHTN với tỷ lệ phần trăm như sau:

  • BHXH = 8% x lương Gross.
  • BHYT = 1,5% x lương Gross.
  • BHTN = 1% x lương Gross.

4.2 Cách tính thuế thu nhập cá nhân dựa trên lương Gross
Để tính thuế TNCN nhận được, cần xét đến các yếu tố cư trú của người lao động nhận lương Gross. Tùy vào mỗi trường hợp, cách tính thuế TNCN sẽ có sự thay đổi.

Đối với cá nhân cư trú, có hợp đồng lao động từ 03 tháng trở lên, thuế TNCN sẽ được tính dựa trên:

Thuế TNCN = Thu nhập tính thuế x Thuế suất

Trong đó:

Thu nhập tính thuế = Tổng thu nhập – Các khoản được miễn – Các khoản giảm trừ

Đối với cá nhân cư trú, lương được chi trả từ 2.000.000 đồng trở lên, có hợp đồng lao động dưới 03 tháng hoặc không ký hợp đồng lao động, thuế TNCN sẽ được tính bởi công thức:

Thuế TNCN = 10% x Tổng thu nhập

Đối với cá nhân không cư trú: Căn cứ khoản 1 Điều 18 Thông tư 111/2013/TT-BTC, thuế TNCN sẽ được xác định bằng:

Thuế TNCN = 20% x Tổng thu nhập

5. Hướng dẫn cách tính lương Net

Trong bối cảnh này, việc áp dụng cách tính lương Net thực một cách chuẩn xác và hiệu quả không chỉ giúp doanh nghiệp tiết kiệm thời gian và công sức mà còn tăng cường sự hài lòng và độ tin cậy từ phía nhân viên. Để hiểu rõ hơn về phương pháp này cũng như tầm quan trọng của việc áp dụng nó trong quản lý nhân sự.

Lương Net sẽ được chuyển từ lương Gross như sau:

Lương net = Lương gross – (Bảo hiểm bắt buộc + Thuế TNCN)

Trong đó: Bảo hiểm bắt buộc của người lao động bằng 10,5% tổng tiền lương thỏa thuận.

Lưu ý: Tùy vào địa bàn nơi người lao động làm việc, mức lương tối thiểu vùng sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến mức đóng BHTN. Tuy nhiên, mức độ ảnh hưởng sẽ không quá nhiều.

Bài viết đã chia sẻ các thông tin chi tiết về lương Net và lương Gross. Hy vọng rằng, với sự phân tích cụ thể, người lao động đã có thể phân biệt và lựa chọn thỏa thuận về lương với các nhà sở hữu lao động.

Xem thêm:

Giảm nguyên lương là gì? – Vấn đề doanh nghiệp cần phải biết!

Quỹ lương là gì? Tổng quỹ lương bao gồm những khoản nào?

Ứng lương là gì? Quy định về tạm ứng lương cho nhân viên 2025