Tiền lương là gì? Một số điều cần lưu ý khi trả lương 2024
Tiền lương là gì ? là câu hỏi nhận được rất nhiều sự quan tâm của người lao động. Vậy pháp luật quy định về tiền lương như thế nào? Việc trả lương dựa trên nguyên tắc nào? Hãy cùng tìm hiểu trong bài viết này nhé.
1. Tiền lương là gì?
Theo quy định của Điều 90 Bộ luật Lao động 2019, tiền lương là khoản tiền mà người sử dụng lao động thanh toán cho người lao động theo thỏa thuận để hoàn thành công việc. Khoản tiền này bao gồm lương theo công việc hoặc chức danh, phụ cấp, và các khoản bổ sung khác.
Mức lương theo công việc hoặc chức danh phải đảm bảo không thấp hơn mức lương tối thiểu quy định.
Ngoài ra, người sử dụng lao động phải bảo đảm sự công bằng trong việc trả lương, không phân biệt về giới tính giữa các lao động thực hiện công việc có giá trị tương đương.
2. Nguyên tắc trả lương cho người lao động
Nguyên tắc trả lương cho người lao động là một trong những yếu tố quan trọng nhằm đảm bảo quyền lợi và công bằng trong môi trường làm việc. Việc áp dụng các nguyên tắc trả lương minh bạch, đúng pháp luật và phù hợp với năng lực, vị trí công việc không chỉ tạo sự gắn kết giữa người lao động và doanh nghiệp mà còn góp phần xây dựng một nền kinh tế bền vững, phát triển.
Điều 94 của Bộ luật Lao động 2019 quy định hai nguyên tắc cơ bản trong việc trả lương của người sử dụng lao động như sau:
Người sử dụng lao động phải trả lương đầy đủ, đúng hạn và trực tiếp cho người lao động. Nếu người lao động không thể nhận lương trực tiếp, người sử dụng lao động có thể chuyển lương cho người được ủy quyền hợp pháp.
Người sử dụng lao động không được can thiệp vào quyền tự quyết chi tiêu lương của người lao động và không được ép buộc họ phải sử dụng tiền lương để mua hàng hóa hoặc dịch vụ từ chính mình hoặc từ các đơn vị mà họ chỉ định.
3. 05 điều cần phải lưu ý về việc trả lương cho người lao động
3.1 Quy định về việc trả lương cho người lao động
Căn cứ theo quy định tại Điều 95 Bộ Luật Lao động 2019:
- Người sử dụng lao động xác định tiền lương cho người lao động dựa trên thỏa thuận, năng suất lao động và chất lượng công việc.
- Tiền lương ghi trong hợp đồng lao động và thanh toán cho người lao động sẽ bằng Đồng Việt Nam, ngoại trừ trường hợp người lao động là người nước ngoài tại Việt Nam, có thể nhận bằng ngoại tệ.
- Khi trả lương, người sử dụng lao động phải cung cấp bảng kê chi tiết, bao gồm tiền lương, tiền lương làm thêm, tiền lương ban đêm và các khoản khấu trừ (nếu có).
3.2 Hình thức trả lương
Theo Điều 96 của Bộ luật Lao động 2019, hình thức trả lương phụ thuộc vào thỏa thuận giữa người lao động và người sử dụng lao động.
Có hai hình thức trả lương: bằng tiền mặt hoặc chuyển qua tài khoản ngân hàng cá nhân của người lao động. Nếu trả qua tài khoản ngân hàng, người sử dụng lao động phải chịu chi phí mở tài khoản. Người sử dụng lao động không được phép khấu trừ hoặc giữ lại lương của người lao động, trừ khi có sự thỏa thuận giữa hai bên hoặc quyết định từ cơ quan có thẩm quyền.
3.3 Kỳ hạn trả lương
Theo Điều 97 Bộ luật Lao động 2019, quy định về kỳ hạn trả lương như sau:
- Người lao động có lương theo giờ, ngày hoặc tuần sẽ được nhận lương sau khi hoàn thành thời gian làm việc đó, hoặc nhận gộp theo thỏa thuận nhưng không quá 15 ngày.
- Người lao động hưởng lương theo tháng sẽ được trả lương một lần mỗi tháng hoặc nửa tháng, với thời điểm trả lương do hai bên thỏa thuận và ấn định theo chu kỳ.
- Đối với lương theo sản phẩm hoặc khoán, việc trả lương được quy định bởi hai bên; nếu công việc kéo dài nhiều tháng, người lao động sẽ được tạm ứng lương hàng tháng theo khối lượng công việc thực hiện.
- Nếu do bất khả kháng, người sử dụng lao động không thể trả lương đúng hạn, thời gian chậm không được vượt quá 30 ngày. Nếu chậm từ 15 ngày trở lên, người sử dụng lao động phải bồi thường cho người lao động khoản tiền tương đương với số lãi của số tiền trả chậm, tính theo lãi suất huy động tiền gửi có kỳ hạn 01 tháng của ngân hàng nơi mở tài khoản trả lương.
3.4 Mức lương trả không thấp hơn mức lương tối thiểu
- Người sử dụng lao động phải trả lương theo thỏa thuận, không được thấp hơn mức lương tối thiểu do Nhà nước quy định. Lương có thể trả theo thời gian, sản phẩm hoặc khoán, bằng tiền mặt hoặc chuyển khoản.
- Mức lương tối thiểu là mức thấp nhất cho công việc đơn giản trong điều kiện bình thường, đảm bảo nhu cầu sống cơ bản cho người lao động và gia đình, và được điều chỉnh theo vùng dựa trên mức sống tối thiểu.
3.5 Phụ cấp và các khoản tiền lương
Người sử dụng lao động có trách nhiệm thưởng tiền, tài sản hoặc các hình thức khác cho người lao động khi họ đạt thành tích xuất sắc.
Ngoài ra, người sử dụng lao động cũng phải thanh toán đầy đủ các khoản phụ cấp, bổ sung và các quyền lợi khác theo quy định pháp luật và thỏa thuận giữa hai bên.
4. Cách tính tiền lương cho người lao động như thế nào?
Để xác định mức lương cho người lao động, trước hết cần nắm rõ thỏa thuận về phương thức trả lương đã được ghi trong hợp đồng lao động. Thông thường, có ba cách tính lương phổ biến: lương theo thời gian, lương theo sản phẩm, và lương khoán.
Xem thêm:
Cách hạch toán mua tài sản cố định hữu hình – Tài khoản 211
Lương KPI là gì? Một số lưu ý về lương KPI trong doanh nghiệp