Cách hạch toán và phân bổ chi phí mua hàng (Chi phí vận chuyển, bốc dỡ…)

19/02/2024

Chi phí mua hàng là những chi phí liên quan trực tiếp đến quá trình mua hàng. Bao gồm các chi phí sau: Chi phí bảo hiểm hàng hóa, tiền thuê kho, thuê bến bãi; chi phí vận chuyển, bốc xếp, bảo quản đưa hàng hóa từ nơi mua về đến kho doanh nghiệp, các khoản hao hụt tự nhiên trong định mức phát sinh trong quá trình thu mua hàng hóa…

1. Hạch toán chi phí mua hàng (vận chuyển, bốc dỡ…)

Khi doanh nghiệp mua một hàng, phát sinh chi phí mua hàng, Kế toán tiến hành hạch toán khoản chi phí này vào giá trị hàng mua khi hàng về nhập kho:

Nợ TK 156, 152, 155, 211

Nợ TK 133

Có TK 111,112,131

Xem thêm:

Một số vấn đề về hạch toán chênh lệch tỷ giá hối đoái hàng nhập khẩu

Cách hạch toán hàng hết hạn sử dụng

2. Phân bổ chi phí mua hàng

Khi doanh nghiệp mua từ 2 mặt hàng trở lên, phát sinh chi phí mua hàng (vận chuyển, bốc dỡ cho các mặt hàng đó), kế toán cần:

(1) Phân bổ chi phí mua hàng cho từng loại hàng mua;

(2) hạch toán chi phí đó vào giá trị hàng mua nhập kho.

Hướng dẫn cách làm trong trường hợp này như sau:

Trường hợp doanh nghiệp phân bổ chi phí mua hàng theo tiêu thức trị giá mua.

Chi phí thu mua phân bổ cho hàng nhập kho

Tổng chi phí thu mua hàng
————————————-

Tổng giá trị hàng mua

Giá trị từng mặt hàng

Phân bổ chi phí mua hàng theo phương pháp này có giá trị mang tính chính xác cao, thích hợp trong trường hợp hàng nhập có chênh lệch giá trị lớn, nhưng tính toán phức tạp trong trường hợp số lượng nhập suất lớn.

Ví dụ: Công ty TNHH ABC tiến hành mua 2 mặt hàng như sau:

Mặt hàng	ĐVT	Số lượng	Đơn giá chưa bao gồm VAT 10% (đồng)	Thành tiền (đồng)
Máy Điều hòa Panasonic 22P (A)	Bộ	15	6.850.000	102.750.000
Máy Điều hòa Panasonic 20P (B)	Bộ	20	9.300.000	186.000.000
Tổng		35		288.750.000

Chi phí vận chuyển là 1.000.000 chưa bao gồm 10% VAT để đưa được 2 hàng hóa này về tới kho của công ty.

Công ty tiến hành phân bổ chi phí mua hàng theo tiêu thức giá trị như sau:

Chi phí vận chuyển máy điều hòa A = 102,75tr/288,75tr * 1tr = 356.000 đ

Chi phí vận chuyển máy điều hòa B = 1tr – 0,356 tr = 644.000 đ

Hạch toán:

N156-điều hòa A: 102,75tr + 0,356tr = 103,106tr

N156-điều hòa B: 186tr + 0,644tr = 186,644tr

N133: 28,875 + 0,1 = 28,975tr

C112: 318,725tr

Trường hợp doanh nghiệp phân bổ chi phí mua hàng theo tiêu thức số lượng hàng mua.

Chi phí thu mua phân bổ cho hàng nhập kho

Tổng chi phí thu mua hàng
———————————–

Tổng số lượng hàng mua

Số lượng từng mặt hàng

Phân bổ chi phí mua hàng theo phương pháp này tính toán dễ dàng nhưng cho kết quả mang tính chất tương đối vì chỉ phụ thuộc vào số lượng hàng nhập.

Ví dụ: Công ty C tiến hành mua 400kg nguyên vật liệu A và 600kg NVL B. Chi phí vận chuyển nguyên vật liệu A và B là 1 triệu đồng.

Công ty C tiến hành phân bổ chi phí vận chuyển nguyên vật liệu A và B theo số lượng như sau:

Chi phí vận chuyển nguyên vật liệu A = 400KG/1000KG *1tr = 400.000đ

Chi phí vận chuyển nguyên vật liệu B = 1 tr – 0,4tr = 0,6 tr.

Trong thực tế, các chi phí mua hàng như chi phí vận chuyển phát sinh và không có hóa đơn GTGT. Cách xử lý như thế nào để chi phí này được tính là chi phí hợp lệ?. Mời bạn tham khảo bài viết: Quy định về hoá đơn, chứng từ đối với hàng hoá nhập khẩu vận chuyển từ cửa khẩu nhập khẩu vào nội địa